Özdenetimi Öğrenmek
Ruh’un ürünüyse sevgi, sevinç, esenlik, sabır, şefkat, iyilik, bağlılık, yumuşak huyluluk ve özdenetimdir. Bu tür nitelikleri yasaklayan yasa yoktur (Galatyalılar 5:22-23)
İnsanlar neler yapıyorlar? Alkol kullananlar sınır tanımıyor, bazı başarısız öğrenciler daha da başarısız olabilmek için elden geleni yapıyorlar, insanlar randevülerine vaktinde gitmiyorlar, bazıları durmaksızın israf ediyor, bazıları sürekli yemek yemeği tercih ediyor, kimisi kendini unutmak için sürekli ilaçlara sarılıyor, bazıları kimsenin farketmediği düşüncesinde yalnızca cinselliğin ardı sıra koşuyor. İnternet zamanın büyük bir çoğunluğunu alıp götürüyor. Anne babalar saatlerini gereksiz bir sürü filmler izleyip geçirirken onlardan öğrenen çocuklar da bir çok zamanlarını internet oyunları ile heba edip duruyorlar. İnsanlık neler yapıyor? İnsanlar nereye koşuyor? Hristiyanım diyen bir çok kişi Tanrı’da gelişmek yerine her gün daha da geriye doğru gidiyor. Tanrı ile sağlıklı bir ilişki geliştirmek yerine sağlıksız bir dindarlıkla günlerini geçiştirmeyi tercih ediyor.
Hristiyan hayatında özdenetim en önemli olgunluk işaretlerinden biridir. İnanan Hristiyanlar ya bu noktada gelişirler ve bu gelişimi kendileri de görürler ya da tamamen gerilerler. Aslında özdenetimle doğru, düzgün, olgun bir yaşam arasında büyük bir bağlantı vardır. Zamanınızı nasıl kullandığınız, ekonominizi nasıl düzenlediğiniz, öfkenizle nasıl başa çıkabildiğiniz, sağlığınızı nasıl koruduğunuz hep özdenetiminizle alakalıdır. Doğal olarak bütün bunlarla birlikte ruhsal sağlığınız ve iman dengelerinizde hep bu konuyla bağlantılıdır. Tanrı sözü ve dua ile nedenli içli dışlı olduğunuzda yine ne denli özdenetim sahibi olduğunuzla ilgilidir.
Kutsal Ruh’un bu önemli meyvesi üzerinde samimi bir imanlının düşünmesi olgunluğu açısından çok önemlidir. Hele hele yepyeni bir yıla girerken. Aslında bizler sıkıntıya gelemeyen insanlarız. Hep kolay çözümler peşindeyiz. Bir hap yutarak hiç hareket etmeden aynı yiyecekleri yiyip bütün gün koltukta oturarak kilo vereceğimizi düşünürüz. Aslında gerçekten sağlıklı bir kilo veriş sağlıklı gıdalarla düzenli hareketlere bağlıdır. Ama bunu yapmak sıkı bir disiplini de beraberinde getirecektir. Bu da işimize gelmez. Kutsal Ruh’un meyvesi olan özdenetim sonuç açısından bize gerçekten büyük bir garanti vermektedir. Ama böylesi bir meyve anlık bir çözümle elde edilebilecek bir meyve değildir. Tanrısallık amaçlı yaşam boyu sürecek bir disiplin ve alışkanlık gerektirmektedir. Kutsallıktan yoksun kocakarı masallarını reddet. Kendini Tanrı yolunda eğit (1.Timoteos 4:7). Bu eğitim de yine anlık bir işlev değildir. Bunun reçetesi yine tanrısallığı özlemekte, aramakta ve uygulamakta yatmaktadır.
Tanrı bizden Kutsal Ruh’unun kontrolü altında özdenetimi öğrenmemizi istiyor.
Tanrı’nın bizden öğrenmemizi istediği özdenetimi gerçekten öğrenmemiz şu üç sorunun cevabına bağlıdır; Özdenetim nedir? Nasıl elde edilir? Nerede gereksinim duyulur?
ÖZDENETİM NEDİR?
Tanrı Sözü doğrultusunda Kutsal Ruh’un yaşamımızın her alanında içsel olarak koyacağımız kural ve düzenler üzerinde tam yetkin olması ve bu içsel kural ve düzenlemelerimizi kontrol etmesidir.
Benliğin işlerinin tam karşısında yer alan ve tam karşıtlarının yerine getirilmesi için etkin olan bir mekanizmadır. Özdenetim özellikle kilise önderliği için aranan bir niteliktir (Titus 1:8). Daha yüce bir amaç için duyguların üstesinden gelinmesidir. Özdenetimin amacı Tanrı’nın hoşnut olmasıdır.
1.Özdenetim içseldir ve ikincil olarak dışsaldır.
Mesih İsa Markos 7:21-23’de İnsanı kirleten, insanın içinden çıkandır. Çünkü kötü düşünceler, fuhuş, hırsızlık, cinayet, zina, açgözlülük, kötülük, hile, sefahat, kıskançlık, iftira, kibir ve akılsızlık içten, insanın yüreğinden kaynaklanır. Bu kötülüklerin hepsi içten kaynaklanır ve insanı kirletir demektedir. Bu konuları insanlar önünde dışsal olarak örtmeye çalışmamız kanserli yüreğe bant yapıştırmaya çalışmak gibidir.
2.Özdenetim Ruhsal kontrolle işlemeye başlar.
Kutsal Ruh amacı gereği yaşamımızın her alanını kontrol eder. Bu noktada bize de büyük bir pay düşmektedir. Uğraşıp emek vermek Tanrı’ya güvensizlik değildir. Yani hem güven hem de sorumluluğun aynı zamanda bizde de olduğunu bilmek önemlidir. Ve gayretle Ruh’la özdenetimi sağlamak gerekmektedir.
3.Özdenetim kendi istemini yerine getirme değildir.
Titus 1:8’de bir önderin herşeyden önce özdenetime sahip olması gerektiği söylenirken kesinlikle kendi arzuları doğrultusunda yürüyen olmaması istenmektedir. Yani özdenetim ve kişinin kendi istemleri birbirlerine zıttır. Mesih İsa’da başlayan yepyeni yaşamda yaşam artık Kutsal Kitap doğrultusunda bizde etkin olan Kutsal Ruh’un kontrolündedir. Kişiye düşense sorumlu bir biçimde bu kontrolün altında yaşanması gerektiği tarzda disiplinli bir iman yaşamı sürmektir.
4.Özdenetim legalizm değildir.
Kutsal Ruh’un özdenetim meyvesinde olgunlaştığınızda bazı kişilerin sizleri legalist olarak suçlamaları mümkündür. Fakat özellikle Galatyalılar kitabında bu konu net bir biçimde ele alınmıştır. Legalizm’de bir kazanma beklentisi vardır. Bir çıkar söz konusudur. Ve bu çıkar için yapılan belli bir disiplin uygulaması vardır. Aynı zamanda legalizm’de başkalarının kişiyi ruhsal görmesi için kişinin çaba göstermesi söz konusudur. Yürekleri sınayan Tanrı’nın önünde açık bir yaşam sergilemek legalizm değildir. Lütufla dolu bir yaşam açık bir yaşamdır.
5.Özdenetim kendini inkar da değildir (asketizm).
Bu konuda Koloseliler 2:20-22’i arası oldukça net bir açıklama vermektedir. Ama 23.ayette son nokta konmaktadır;Kuşkusuz bu kuralların gönüllü tapınma, sözde alçakgönüllülük, bedene eziyet açısından bilgece bir görünüşü vardır; ama benliğin tutkularını denetlemekte hiçbir yararları yoktur.
Hedefe koşudur. Hedefe koşu belli bir disiplinle gayretle yerine getirilen bir koşudur. Bu koşuda hedef belli disipline bağlı gayret açıktır.
6.Özdenetim katı bir uygulama değildir.
Katı bir disipline dönüşüm her zaman özdenetim konusunda atılan adımların yanında yer alabilir. Bu nedenle dikkatli olmak gerekmektedir. Çünkü Kutsal Ruh’un meyvelerinde esenlik ve huzur olduğu unutulmamalıdır. Örneğin; her gün düzenli olarak yaptığınız duanız esnasında yanına gelen çocuğunuzu itmek böylesi bir tehlikenin habercisidir. Oysa güler yüzle ve elden geldiğince samimi bir ilgi ile gelen çocuğunuzun istemine cevap vermeniz esas olandır.
ÖZDENETİM NASIL ELDE EDİLİR?
Yaşamınızı Ruh’un denetimine teslim edip Tanrı’nın amacına uygun bir yaşam sergileyerek özdenetimi elde etmiş olabilirsiniz.
1.Mesih İsa’nın ve Pavlus’un yaşam örneğini gözünüzün önüne getirerek yaşamınızı tek cümlede amaçlandırın.
Yapmam için bana verdiğin işi tamamlamakla seni yeryüzünde yücelttim (Yuhanna 17:4).
Bunların hepsini Müjde de payım olsun diye, Müjde uğruna yapıyorum (1.Kor.9:23)
Gördüğünüz gibi bu iki ayete benzer bir çok ayetle Mesih İsa ve Pavlus’un yaşamlarında Tanrısal amacı görmemiz mümkündür.
2.Yaşamınızın her noktasına Kutsal Kitabın gösterdiği amacı yaşamınızın amacı olarak koyun.
Pavlus bunu atlet örneği ile örneklemektedir. Ve aslında böyle bir yaklaşım her kişinin kendi zayıf noktalarının bilincinde olmasını da sağlayacak ve o alanları Tanrısal anlamda geliştirmesine yardımcı olacaktır.
3.Kendinizi bu amaçalara adayın.
Kutsal Kitap amaçları değişim için gerekli motivasyonu sağlayacaktır ama öncelikle sizin bu konuda adanmış olmanız gerekmektedir. Nasıl yabancı bir dil öğrenmek için bir adanmışlık şartsa Tanrısal anlamda olgunlaşma içinde aynı şekilde adanmışlık gerekmektedir.
4.Tanrısal amaçlara nasıl ulaşacağınız konusunda plan yapın.
Örneğin, zamanınızın büyük bir bölümünü televizyon alıyorsa o zaman bu konuda düşünüp plan yapmanız Kutsal Ruh’un sunduğu bu önemli meyveden en üst düzeyde istifade edebilmeniz için önemlidir.
5.Zaman zaman durup doğru bir gelişim gösterip göstermediğiniz konusunda kendinizi kontrol etmeniz önemlidir.
Çok net bir biçimde Tanrısal hedefe kenetlenmiş olmak zaman zaman kendinizi kontrol ederek daha iyi bir gelişim için bazı motivasyonlarınızı yeniden düzeltmeniz anlamına da gelebilecektir.
6.Kutsal Ruh’la her gün ve her an birlikte yürümek yaşamınızı en üst düzeyde Tanrısallığa çekecek ve Kutsal Ruh’un diğer meyveleri ile birlikte özdenetim meyvesini de edinmenize neden olacaktır.
Kutsal Ruh’un yönetiminde yaşayın. O zaman benliğin tutkularını asla yerine getirmezsiniz (Galatyalılar 5:16).
Bedensel istemleri tesadüfen yenemezsiniz. Bu bir savaştır ve böyle bir savaşa kendinizi adamanız gerekmektedir.
ÖZDENETİME NEREDE GEREKSİNİM DUYULUR?
Özdenetime yaşamın her yerinde, her noktasında gereksinim vardır. Bunlardan yedi tanesini burada sıralamamız mümkündür.
1.Bedeninizi kontrol ediniz.
Bedenimiz Tanrı’nın tapınağıdır. İmanlının bedeninde Tanrı’nın Kutsal Ruh’u yaşamaktadır. Bu nedenle sağlık açısından da, ahlaki açıdan da bu tapınağın korunması aslına uygun olandır.
2.Zihninizi kontrol ediniz.
İnsanlar günümüzde her çeşit saldırı altındadır. Siz düşüncenize göre var olan bir varlıksınız. Bu nedenle ne okuduğunuza, ne dinlediğinize, ne öğrendiğinize en üst düzeyde dikkat etmeniz zihninizi kontrol için çok büyük önem taşımaktadır. Düşüncenizi kontrol dünyaya ya da Tanrı’ya teslimiyet açısından büyük önem taşımaktadır.
3.Duygularınızı kontrol ediniz.
Duygular ne kadar depresyon ya da anksiyete altında ise ve Tanrısal kontrol dışında ise sizler o kadar duygularınızın kölesi olmaya adaysınız demektir. Yüce amaç için duygularınızı Tanrı’ya teslim aslında sizi Rabbin önünde ruhsal anlamda da sağlıklı insanlar kılacaktır.
4.Zamanınızı kontrol ediniz.
Çoğu zaman insanlardan hep “zamanım yok” sözlerini duyarız. Ama istediğimiz her şey için zaman ayırdığımızda bir gerçektir. Burada soru “Tanrısal olmayı isteyip istemediğimizdir”.
5.Gelir ve giderlerinizi kontrol ediniz.
Çoğumuz maddi sıkıntıdan bahsederiz ama bazılarımızın cebinde en son moda telefonlar mevcuttur. Bu da yine bu konudaki düzensizliğimizi hatta ikiyüzlülüğümüzü ortaya koymaktadır. Oysa ondalık konusunda Tanrı’nın bereket sözü vardır. Ama çoğumuz bunu kale bile almayız.
6.Dilinizi kontrol ediniz.
Acı sözler başkalarını yıkar. Kızgınlıkla edilen sözler günahtır. Cinsel öyküler, küfürlerde günahtır. Tanrı’nın adını boş yere ağzımıza almakta. Tanrı’yı hoşnut etmek, dilin kontrolü ile bağlantılıdır (Yakup 3:1-12).
7.İlişkileriniz kontrol ediniz.
Burada sizi dünyaya çekenlerden uzak durma gerçeği vardır. Özellikle evlilik ve iş ilişkileri konusunda kelam açık ve net bir uyarıda bulunmaktadır (2.Kor.6:14-18). Eğer bekarsanız imanlı olmayan bir kişi ile normal arkadaşlık dışında hiç bir ileri ilişkiye yol açmayın, özellikle iş dünyasında ya da arkadaş dünyasında sizi Tanrısallıktan alıkoyacak en ufak bir yola ve davranışa bile izin vermeyin. Bu konuda Tanrısal öğretiler çok açık ve nettir (Luka 5:29-32; 1.Pet.4:1-5).
Tanrısal sevgiyi, Tanrısal ilişkileri günlük anlamda pekiştirin.
Sonuç:
Böylesi bir mesajın en büyük tehlikesi bir çok dinleyene büyük sorumlulukların altında ezilme hissini vermesidir. Aslında dua ve iman hayatı bunları istesek de istemesek de bize getirmekte ve sonuçları çok ama çok olumlu Tanrısal sonuçları içinde büyük garantiler vermektedir. Kısacası sorumluluk ne denli ağır gibi de görünse aslında sonuç için katlanılmaya deymektedir. Bu sonuçlar hem dünya için hem de sonsuz yaşam için büyük sonuçlardır. Yükleri ağır olanların Mesih İsa’ya gelmesi zaten bütün ağır sorumlulukların aslında oldukça kolay taşınması anlamındadır. O zaman Mesih İsa’nın lütfunda ve Tanrı’nın o muhteşem ruhunda kararlı bir biçimde Tanrısal meyvelerle yaşamakta çok zor olmayacaktır. Yeter ki Mesih’te Mesih’le sağlam bir adanmışlık olsun.
Turgay Üçal